برای انتقال سیگنال های الکتریکی به اسیلوسکوپ، از پروب که به آن پراب نیز می گویند استفاده می شود سیم رابط پروب یا پراب معمولاًً از جنس کابل کواکسیال می باشد تا میزان نویز به حداقل برسد. نوک پروب یا پراب به صورت گیره ای فنری است که می توان آن را به یک نقطه از مدار وصل کرد. اگر پوشش پلاستیکی نوک پروب یا پراب را برداریم، نوک آن به صورت سوزنی می شود که در بعضی مواقع از آن استفاده می گردد. انتهای فلزی سیم رابط که به ورودی اسیلوسکوپ وصل می‌شود BNC نام دارد. BNC دارای یک شیار مورب است که وقتی آن را به ورودی اسیلوسکوپ وصل می‌کنیم و 90 درجه در جهت عقربه های ساعت می چرخانیم این قطعه کاملاً به اسیلوسکوپ متصل می‌شود.
پراب مولتی متر سیم رابط مولتی متر است که برای اتصال دستی مولتی متر به دو نقطه مختلف مدار و اندازه گیری کمیت های مورد نظر استفاده می‌شود. پراب تست دستگاه فیزیکی است که برای متصل کردن تجهیزات تست الکترونیکی به یک دستگاه زیر تست استفاده می شود، دامنه پراب تست از دستگاه ها و کابل های خیلی ساده تا پراب های پیچیده و پیشرفته و گران قیمت است.
انواع خاص پراب شامل: پراب تست، پراب اسیلوسکوپ و پراب جریان است. یک پراب تست معمولا با عنوان Test Lead در بازار عرضه می شود که شامل پروب یا کاوشگر، کابل و کانکتورهای انتهایی هستند.
پراب اسیلوسکوپ چیست؟
پراب یا پروب اسیلوسکوپ، وسیله ایست که توسط آن شکل موج را بروی اسیلوسکوپ نشان میدهد. به عبارت دیگر، پراب یا پروب سیگنال را از مدل به اسکوپ منتقل میکند. سر پراب یا پروب نوک تیز است یا تبدیلی روی آن قرار می‌گیرید که با کشیدن آن به سمت پایین چنگک فلزی ظریفی نمایان می‌شود که برای اتصال به بخشی از مدار کاربرد دارد. در قسمت میانی پروب، یک سیم مشکی رنگ با انتهای سوسماری شکل قرار دارد که به زمین مدار جهت حفاظت متصل می‌گردد.
انواع مختلفی پراب یا پروب وجود دارد اما معروفترین و پرکاربردترین پروب، نوع Passive یا غیر فعال می باشد. این پروب ها توسط مقاومت بزرگ موازی با یک خازن کوچک تضعیف می‌شوند تا کمترین تاثیر بر روی سیگنال را داشته باشند.
اکثر پراب یا پروب ها دارای مقاومت 9 مگا اهم برای تضعیف دارند زمانی که پراب یا پروب به ورودی اسیلوسکوپ با ورودی یک مگا اهم متصل می‌شود یک مقسم ولتاژ 10/1 به وجود می‌آید. لذا به این پراب یا پروب ها، پروب تضعیف شده 10X میگویند. به عبارت دیگر 10 برابر تضعیف می‌شود. اکثر پراب ها سوئیچی برای انتخاب 1X و 10X دارند که در حالت 1X تضعیفی رخ نمی‌دهد.
کاربرد این تضعیف در فرکانس های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در نظر داشته باشید که دامنه سیگنال را نیز 10 برابر کوچک میکند و مجددا در اسیلوسکوپ دیجیتال ضربدر 10 می‌شود ( در آنالوگ ضربدر10 نمی‌شود و خود کاربر باید 10 برابر کند). لذا در صورتی که سیگنال با دامنه خیلی کم داشتید از مد 1X استفاده کنید.
در ضمن زمانی که استفاده از تمامی پهنای باند اسیلوسکوپ مدنظر باشد، باید در مد 10X کار کنید. در اکثر اسیلوسکوپ های دیجیتال بصورت اتوماتیک ضربدر 10 می‌شود اما اگر این آپشن را نداشته باشد در تنظیمات می‌توان میزان تضعیف پراب یا پروب را برایش تعریف کرد.
نحوه تست کردن پراب یا پروب:
تمامی اسیلوسکوپ ها دارای یک ژنراتور سیگنال مربعی ( عموما 1KHz/5V ) هستند. و عموما در پایین گوشه سمت راست اسیلوسکوپ تعبیه شده است. برای تست پراب یا پروب از این خروجی استفاده می‌گردد. پراب خود را به پایه فلزی اتصال دهید. سپس بر روی صفحه نمایشگر سیگنالی مشاهده می‌گردد. در صورتی که سیگنال واضح نبود، توسط پیچ های time div و Volt div پراب سیگنال مربعی را مشاهده خواهید نمود. در اسیلوسکوپ دیجیتال می توان تنها با استفاده از گزینه Auto Set بهینه ترین سیگنال را مشاهده کرد.
در صورتی که سیگنال متحرک بود با استفاده از پیچ تریگر می‌توان آن را نگه داشت. نوع تریگر برای این نوع سیگنال ها، Edge انتخاب مناسبی است.
جبران سازی پراب یا پروب:
درصورتی که پراب بر روی 10X تنظیم شده باشد و سیگنال مربعی کاملی را مشاهده نکردید می توان با پیچ کوچکی که روی پراب یا پروب تعبیه شده است، به سیگنال دلخواه دست یابید.
با استفاده از پیچ گوشتی موجود در بسته پراب یا پروب، پیچ را آنقدر چرخانده تا سیگنال مربعی با گوشه های صاف به وجود آید. در اصل با چرخاندن این پیچ میزان خازن موازی در پروب را تغییر می‌دهید.
نکته : این جبران سازی تنها برای مواقعی که از پراب یا پروب در مد 10X استفاده می‌کنید، لازم است.
سیم رابط چیست؟
سیم رابط، تجهیزی است که در صنایع برق و آزمایشگاه ها بسیار کاربرد دارد. سیم رابط در رنگ ها و انواع مختلف تولید می شود.
از مشخصه های اصلی سیم های رابط می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- جریان مجاز
- ولتاژ نامی
- جنس کنتاکت
- جنس و نوع روکش
- سیم نمره
- طول سیم مقاومت گذار
- دمای کارکرد در ضمن مقدار مقاومت گذار وابسته به طول سیم رابط می باشد.
گیره سوسماری چیست؟
گیره سوسماری توسط یک رشته سیم افشان که به پایه اش وصل شده است جریان را منتقل می کند. در آن طرف سیم هم یک گیره سوسماری دیگر قرار دارد.
ترمینال برق چیست؟
گاهی برای افزایش طول سیم ها از ترمینال برق و یا کانکتور برق استفاده می کنیم. یا گاهی برای بهره گیری از یک زوج سر سیم فیشی نری و مادگی از ترمینال برق استفاده می نمایند.
ترمینال ها به 3 نوع تقسیم می شوند:
- ترمینال های پیچی : برای اتصالات دو یا چند سیم رسانا به کار می روند.
- ترمینال ریلی : برای انشعاب گیری از سیم ها در تابلو برق ها مورد استفاده هستند.
- ترمینال شاخه ای : برای انشعاب گیری از سیم ها در موادر متععد کاربرد دارند.
ترمینال برق یکی از کوچکترین و پرکاربردترین قطعات در صنعت برق می باشند.
